قندخون شما می تواند پس از خوردن قهوه – حتی قهوه ی سیاه بدون کالری- افزایش یابد، این مسئله مربوط به وجود کافئین است. چنین اتفاقی با نوشیدن چای سیاه، چای سبز و نوشیدنی های انرژی زا نیز رخ می دهد. هر فرد مبتلا به دیابت به غذاها و نوشیدنی ها بطور متفاوتی پاسخ می دهد بنابراین بهتر است پاسخ بدنتان را درخوردن غذاها و نوشیدنیهای مختلف بررسی کنید. سایر ترکیبات موجود درقهوه به جلوگیری از ابتلا افراد سالم به دیابت نوع 2 کمک می کنند.
بسیاری از این نوع موادغذایی سبب افزایش قند خون شما می شوند، حتما می پرسید چرا؟ زیرا اکثر این مواد هنوز هم حاوی مقادیر زیادی نشاسته(کربوهیدرات) هستند، قبل از خرید این مواد ابتدا اطلاعات بر چسب تغدیه ای آنها را چک کنید. همچنین به قندهای الکلی مانند سوربیتول و زایلیتول توجه کنید. مواد غذایی فاقد شکر میزان کربوهیدرات کمتری نسبت به شکرمعمولی(سوکروز) دارند اما هنوزهم به میزانی که قندخون شما را افزایش دهند، حاوی کربوهیدرات هستند.
در اکثر غذاهای چینی مقدار زیادی برنج سفید وجود دارد که سبب افزایش قندخون شما می گردد. غذاهای پرچرب نیز می توانند سبب بالا ماندن قند خون شما برای مدت طولانی تر شوند. این موضوع درمورد پیتزا، سیب زمینی سرخ کرده و مواد غذایی دیگر که حاوی مقادیر زیادی کربوهیدرات و چربی هستند صادق است، مقدار قند خون خود را 2 ساعت پس از خوردن اینگونه غذاها چک کنید تا از تأثیر آنها به مقدار قند خونتان مطلع شوید.
قند خون شما برای کمک به بدن در مقابله با بیماری افزایش می یابد. در شرایط بیماری از آب و سایر نوشیدنیهای بدون قند برای حفظ مایعات در بدن استفاده کنید. اگر برای مدت بیش از 2 ساعت دچار اسهال یا استفراغ بودید و یا پس از گذشت 2 روز از بیماری بهبود نیافتید، حتماً با پزشک خود تماس بگیرید. آگاه باشید که برخی از داروها مانند آنتی بیوتیک ها و داروهای ضد احتقاق می توانند قندخون شما را افزایش دهند.
غرق شدن درکار یا نارضایتی از کار یا محیط کار سبب ایجاد استرس می شود که به آزاد شدن هورمونهایی می انجامد (هورمون استرس) که سبب افزایش قندخون می شوند. این حالت در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 شایع تر است. تکنیکهای تنفس عمیق و رسیدن به آرامش را فرا بگیرید و با انجام ورزش از فشارها بکاهید. همچنین سعی کنید چیزهایی را که سبب افزایش استرس می شوند تا حد امکان تغییر دهید.
چه تفاوتی بین خوردن یک برش از نان سفید و یک نان شیرینی وجود دارد؟ شیرینی ها مملو از کربوهیدرات هستند حتی بیش از مقدار کربوهیدرات موجود در یک برش نان سفید. نانهای شیرین دارای مقادیر زیادی کالری هستند اما اگرتمایل به خوردن این نوع از نانها دارید در صورت امکان قطعه ی کوچک یا سایزکوچک آنرا انتخاب کنید.
این نوشیدنیها برای بازگرداندن آب از دست رفته در حین ورزش مفید هستند اما برخی از آنها بمیزان یک نوشابه حاوی قند هستند. آب ساده برای انجام فعالیت بدنی متوسط برای کمتر از یک ساعت احتمالاً بهترین نوشیدنی برای جبران آب از دست رفته است. نوشیدنی های ورزشی برای انجام ورزش های شدید برای مدت طولانی ممکن است، مفید باشند اما قبل از استفاده از این نوع نوشیدنیها با پزشک خود در مورد کالری، کربوهیدرات و مواد معدنی موجود در آنها مشورت کنید زیرا ممکن است برای وضعیت شما مناسب نباشند.
میوه ها گزینه های سالمی برای افراد دیابتی هستند اما در مورد میوه های خشک باید دقت کنید که به دلیل از دست رفتن آّب، حاوی مقادیر بسیار بیشتری کربوهیدرات در حجم کمتری هستند. تنها 2 قاشق غذاخوری کشمش، زغال اخته ی خشک و آلبالوی خشک حاوی مقدار کربوهیدراتی است که در یک عدد میوه وجود دارد. برای مثال یک عدد خرما حاوی 15 گرم کربوهیدرات است.
قرص های استروئیدی نظیر پردنیزولون برای درمان رش، آرتروز، آسم و سایر بیماریها استفاده می شوند. اما این داروها میتوانند سبب افزایش قندخون و حتی ابتلا به دیابت در برخی افراد شوند. داروهای دیورتیک یا قرص های آب که برای کمک به کاهش فشار خون تجویز می شوند نیز می توانند موجب افزایش قند خون شوند. همچنین برخی از داروهای ضدافسردگی می توانند سبب افزایش یا کاهش قندخون شوند.
داروهای ضد احتقاق که حاوی سودوافدرین یا فنیل آفرین هستند، می توانند قند خون را افزایش دهند. داروهای سرما خوردگی همچنین گاهی دارای مقداری قند یا الکل هستند بنابراین از داروهایی استفاده کنید که حاوی این گونه ترکیبات نباشند. آنتی هسیتامینها مشکلی در رابطه با قندخون ایجاد نمی کنند از داروساز قبل از خرید داروهای بدون نسخه درمورد اثرات احتمالی آنها بر قند خون سوال کنید.
این گونه از داروها حاوی استروژن می باشند که می تواند بر روی مکانیسم های بدن در رابطه با انسولین تأثیر گذارند. البته مصرف داروهای ضد بارداری خوراکی برای زنان مبتلا به دیابت ایمن است. انجمن دیابت آمریکا مصرف یک قرص ترکیبی که شامل norgestimate واستروژن صنوعی می باشد را به زنان دیابتی توصیه می کند. همچنین انجمن دیابت امریکا داروهای تزریقی جلوگیری از بارداری و ایمپلنت هایی که برای جلوگیری از بارداری طراحی شده اند را به افراد مبتلا به دیابت توصیه می کند، هر چند که این روش ها نیز بروی مقدار قندخون بیماران دیابتی تأثیر دارند.
تمیز نمودن خانه و زدن چمن ها راهی برای کاهش قند خون برای افراد دیابتی است، بسیاری از کارهای خانه به عنوان فعالیت بدنی متوسط درنظر گرفته می شوند و دارای تأثیر زیادی بر سلامت افراد می باشند. یکی از روشهای افزایش فعالیت بدنی قدم زدن بین قفسه های سوپر مارکت یا پارک کردن ماشین دورتر از محل خرید برای افزایش فعالیت بدنی است.
غذاهایی که حاوی باکتریهای سالم مانند آنچه در ماست وجود دارد و پروبیوتیک نامیده می شوند، هستند به هضم غذاها و کنترل قندخون کمک می کنند. به برخی از انواع ماست شکر یا قطعاتی از میوه افزوده شده است، بنابراین درهنگام شمارش کربوهیدرات ها این مقدار قند موجود در ماست ها را فراموش نکنید اما بهترین گزینه ماست ساده و کم چرب بدون شکر افزوده است .
در یکی از مطالعات نشان داده شد افراد مبتلا به دیابت نوع 2 که به رژیم گیاهخواری(همه ی مواد مبتنی بر گیاه) رو آورده اند کنترل قندخون بهتری داشته و به انسولین کمتری نیاز دارند. افزایش فیبر موجود درحبوبات و غلات سبوس دار ممکن است با کاهش سرعت هضم کربوهیدراتها در کنترل قندخون نقش داشته باشند. اما دانشمندان معتقدند برای درک تأثیر رژیم های وگان و فواید آن برای افراد مبتلا به دیابت نیازبه تحقیقات بیشتری وجود دارد. با پزشک خود قبل از هر گونه تغییر عمده ای در رژیم غذاییتان مشورت کنید.
استفاده از ادویه می تواند به غذاها بدون افزودن نمک، کربوهیدرات یا کالری طعم دهد. برخی ازمطالعات نشان می دهند که استفاده از دارچین میتواند به بهبود عملکرد انسولین در بدن و کاهش قندخون درافراد مبتلا به دیابت نوع 2 کمک کند. دانشمندان می گویند: برای اطمینان از این موضوع هنوز به تحقیقات بیشتری نیاز داریم. ساپلیمنت هایی که حاوی دوز زیادی دارچین می باشند، می توانند عوارض جانبی به همراه داشته باشند بنابراین قبل از استفاده از دارچین یا مکمل های آن با پزشک خود مشورت کنید.
قندخون برخی از افراد مبتلا به دیابت بخصوص افرادیکه تحت درمان با انسولین هستند درهنگام خواب ممکن است بطرز خطرناکی کاهش یابد. به همین دلیل بهتر است قبل از خواب و زمانی که از خواب بیدار می شوید، قند خونتان را چک کنید، یک میان وعده ی کوچک قبل از خواب می تواند از افت شدید قند خون درهنگام خواب جلوگیری کند. در برخی افراد، قندخون درهنگام صبح – حتی قبل از صبحانه – افزایش می یابد که علت آن تغییرات هورمونی یا افت غلظت انسولین است. آزمایش منظم قندخون برای این افراد بسیار مهم است. یک گزینه برای مقابله با این شکل استفاده از دستگاه نظارت مداوم بر قندخون است که بالا رفتن یا افت قندخون را به بیمار اعلام و هشدار می دهد.
فعالیت بدنی به تقویت سلامت همه ی افراد کمک می کند، اما برای افراد مبتلا به دیابت باید برنامه ای مناسب نیاز هر بیمار طراحی شود. قندخون فرد مبتلا به دیابت به هنگام فعالیت بدنی شدید، به اندازه ای که عرق کرده و ضربان قلب او افزایش یابد، ممکن است افزایش و سپس کاهش یابد. ورزش شدید یا استقامتی می تواند مقدار قند خون را برای حداقل 24 ساعت پس از ورزش کاهش دهد. استفاده از یک میان وعده قبل از شروع این نوع از فعالیت ها میتواند موثر باشد. به افراد دیابتی توصیه می شود قبل، بعد و در حین انجام ورزش مقدار قند خون خود را اندازه گیری نمایند.
نوشیدنی های الکلی حاوی مقادیر زیادی کربوهیدرات هستند بنابراین درابتدا قند خون را افزایش می دهند اما مقدار قند خون میتواند تا 12 ساعت پس از نوشیدن این مواد افت کند. انجمن دیابت آمریکا به افراد دیابتی مصرف غذا را با این نوشیدنیها و اندازه گیری قندخون پس از مصرف این مواد را توصیه می کند، البته برای زنان یک شات در روز و برای مردان 2 شات در روز توصیه می شود. یک شات برای شراب معادل 5 اونس، برای آبجو معادل 12 اونس و برای مشروباتی نظیر ودکا و ویسکی برابر با یک و نیم اونس است. یادآوری می کنیم که نوشیدن الکل در اسلام حرام است و این اطلاعات صرفاً برای آگاهی ازخطرات و راهنمایی اقلیت های مذهبی ارائه شده است.
در فصول گرم سال بهترین راه ماندن در محیط های در بسته با دستگاه های تهویه ی هوا یا کولر است. گرما ممکن است کنترل قندخون را برای افراد دیابتی مشکل کند. درهوای گرم تعداد دفعات اندازه گیری قندخونتان را افزایش دهید و مقادیر زیادی آب برای جلوگیری ازدهیدراته شدن بنوشید. دمای بالا میتواند بروی داروها، دستگاه قندسنج و نوارهای قند سنج نیز اثرات نامطلوبی بر جا گذارد. فراموش نکنید که این وسایل را در ماشین در دمای گرم قرار ندهید.
هنگامیکه تغییراتی در هورمونهای زنانه اتفاق می افتد مقدار قند خون نیز دچار نوسان می شود. گزارشی از مقدار قند خون خود در طول یک ماه تهیه کنید تا ایده بهتری در مورد تغییرات قندخونتان با چرخه ی قاعدگی بدست آورید. تغییرات هورمونی در دوره ی یائسگی ممکن است کنترل قند خون را دشوارتر نماید در مورد استفاده از درمان جایگزینی هورمونها با پزشک خود مشورت کنید.
اگرعاشق خوردن مواد شیرین هستند جای ناامیدی نیست. شما لازم نیست از خوردن این گونه مواد غذایی برای همیشه محروم باشید. مصرف مواد قندی می تواند نسبت به سایر انواع کربوهیدرات ها با سرعت بیشتری قند خونتان را افزایش دهد، اما محققان دیابت می گویند: مقدار کل کربوهیدراتی که فرد در طول یک روز مصرف می کند، مهم است بنابراین مقدار کمی از شیرینی مورد علاقه اتان را مصرف کنید اما مقدار کل کربوهیدرات مصرفی و کالری خود را با کاهش اندازه ی غذاهای دیگر کنترل کنید.
یک نکته ی کلیدی درکنترل قند خون، توزیع صحیح مقدار کل کربوهیدراتی است که یک فرد دیابتی می تواند درطول یک روز استفاده کند. برخی افراد از نمایه ی گلایسمیک موادغذایی (GI) برای بررسی افزایش مقدار قند خون خود با خوردن یک غذای خاص استفاده می کنند. حبوبات و نانهای تهیه شده اند از غلات سبوس دار و غلات صبحانه ی سبوس دار حاوی GI کمتری نسبت به نانهای سفید و پاستاهای معمولی هستند.آب میوه ها دارای GI بالاتری نسبت به میوه ی کامل هستند. اگر تمایل به خوردن غذاهایی با GI بالا دارید، این گونه غذاها را همراه با غذاهایی که GI آنها پایین می باشد، مصرف کنید تا کنترل قندخونتان دچار اختلال نشود.
منبع:
www.webmd.com/diabetes/daily-control-15/slideshow-blood-sugar-swings